LÖSEV PROJESİ/El Kızından Gelinim Olsun

HEM SAĞLIĞIMIZ HEM DE CEBİMİZDEKİ BÜYÜK DELİK

AKRABA EVLİLİKLERİ

Akraba evlilikleri ülkemizde yıllardır süregelen ve çeşitli nedenlerle gelenekselleşmiş, adeta zorunlu hale getirilmiş bir uygulamadır. Türkiye Parazitoloji Derneği’nce ve çeşitli üniversitelerin Halk Sağlığı Ana Bilim dalınca GAP bölgesinde yapılan bilimsel çalışmalarda Diyarbakır ilinde akraba evliliği oranı %47.6 bulunmuştur.

Yani yapılan evliliklerin neredeyse yarısı akrabalar arasında olmaktadır. Tahmin edeceğiniz gibi akrabalar arası yapılan evlilikler sonucu doğan bebekler hastalıklı, ortopedik ve zekâ özürlü veya diğer tıbbi anormalliklere sahip olma açısından değerlendirildiklerinde çok vahim sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Bu bebekler % 9 oranında hastalıklı veya özürlü olarak doğmaktadır. Hâlbuki bu oran akraba dışı evliliklerde binde 8 civarındadır.

LÖSEV yıllardır kanayan bu yaraya parmak basmış ve bir proje başlatmıştır. Sağlık Bakanlığının Üreme Sağlığı programı çerçevesinde, Avrupa Birliği tarafından desteklenen bu proje ile öncelikle Diyarbakır ilinde ve bölgede sonrasında da tüm Türkiye genelinde akraba evliliklerini azaltmayı hedeflemektedir.

Nasıl Bir Proje Yürütüyoruz?

Akdeniz anemisi, fankoni anemisi gibi doğuştan gelen ve kronikleşen kan hastalıklarından yola çıktık. ilçe ilçe, köy köy, ev ev dolaşarak hasta çocuklarımızı ve ailelerini ziyaret ettik.

Önce kendilerine ve birinci derece akrabalarına; akraba kimlere denir, hastalık taşıyıcısı ne demektir, hastalıklı çocukları neden doğdu, akraba evliliklerinin sakıncaları nelerdir ve diğer bir çok konuda anlaşılır eğitimler verdik anketler düzenledik. Böylece akraba evliliği yapan veya yapmayı düşünen 10 binden fazla kişiyi birebir ziyaret ederek onların fikirlerini değiştirdik.

Bununla da yetinmedik. Ağaç yaşken eğilir dedik ve okullara yöneldik. Diyarbakır ili sınırları (merkez - köy – kasaba) içerisinde 6. 7. 8. sınıflarda okuyan yaklaşık 90 bin öğrenciye görsel materyallerle 1 saat boyunca akraba evliliklerinin sakıncalarını anlattık. Eğitimler sonucunda yapılan anketlerde büyük değişim gözledik.

İstatistiksel çalışmaları tamamlanarak, projenin sonuçları kamuoyu ile paylaşılmıştır.
Çalışmalarımıza katılan anne babalar ve hasta çocukları neler söylüyor öğrenmek ister misiniz? “Böyle bir evlilik yaptığımız için çok pişmanız. Büyüklerimiz karar verdiler, bize sormadan evlendirdiler. Bugünkü aklım olsa asla evlenmezdim” “Anneciğim, babacığım akraba evliliği yaparken doğacak çocuklarınızı neden düşünmediniz, benim ne günahım vardı?” Amacımız tüm Türkiye’de akraba evliliklerini azaltmak ve tüm Dünyaya örnek olmaktır.